Graham Audio LS5/8 BBC to współczesna reedycja legendarnego monitora studyjnego BBC LS5/8. Oryginalny model LS5/8 powstał w BBC pod koniec lat 70. jako flagowy dwudrożny monitor wielkoformatowy, zaprojektowany do pracy w wymagających warunkach studyjnych (m.in. z rockiem) z bardzo dużymi poziomami ciśnienia akustycznego. Stanowił on rozwinięcie monitorów BBC serii LS, wyznaczając wyższe standardy mocy i transparentności niż wcześniejszy LS5/5. To właśnie LS5/8 był pierwszym monitorem BBC, w którym zastosowano lekką membranę polipropylenową (zamiast cięższej membrany Bextrene), co znacznie poprawiało efektywność i obniżało zniekształcenia przy większych głośnościach.
Po wielu latach Graham Audio – młoda brytyjska firma specjalizująca się w odtwarzaniu klasycznych monitorów BBC – podjęła się wskrzeszenia tego projektu. Prace nad Graham Audio LS5/8 trwały kilka lat i poprowadził je inżynier Derek Hughes (syn współzałożyciela firmy Spendor). Efektem jest wiernie odtworzony model licencjonowany przez BBC – każdy egzemplarz spełnia oryginalne normy techniczne nadzorowane przez BBC. Jak pisze magazyn Hi-Fi i Muzyka, „LS5/8 to flagowiec BBC – największy, mający przekazywać pełne pasmo i przeznaczony do najbardziej wymagających zastosowań w studiu, a dla cywilnego odbiorcy – po prostu uniwersalny”.Graham Audio zadbał też o wsparcie w nowoczesnym audiofilskim zastosowaniu: choć oryginał był monitor aktywny, zastosowano pasywną zwrotnicę optymalizującą rozdzielczość i obrazowanie zgodnie z duchem oryginału.
Obudowa LS5/8 to klasyczna konstrukcja BBC: cienkościenna, ręcznie wykonana z brzozowej sklejki o grubości ok. 9 mm. Ścianki wewnątrz są krytycznie tłumione – zamiast gęstego wytłumienia jak w typowych kolumnach, zastosowano „pudłową” koncepcję podobną do monitorów Harbeth, gdzie elementy tłumiące są precyzyjnie przyklejone do ścianek. Takie podejście pozwala obudowie nie tłumić całkowicie drgań, nadając brzmieniu naturalnego rezonansu. Przednia ściana jest dodatkowo usztywniona i mocowana wieloma śrubami. Całość pokryta jest estetycznym fornirem (standardowo wiśnia, dostępne też dąb, orzech, heban itp.).
LS5/8 to dwudrożny monitor bas-refleks. Zastosowano tu duży głośnik nisko-średniotonowy Volt o średnicy 300 mm z membraną polipropylenową (model Diaphnatone), z mocnym magnesem – jak zauważa recenzent, „waży tyle co wiadro wody”. Przetwornik ten schowany jest w wyfrezowanym otworze przedniej ścianki. Górę pasma reprodukuje 34-milimetrowa miękka kopułka Son Audax (model HD13D34H) montowana na frontowej ściance. Zwrotnica (punkt podziału ~1,8 kHz) jest wykonana na jednej płytce przykręconej do frontu. Na przednim panelu znajduje się płytka wyprowadzeń z lutowanymi kablami – to krokowy tłumik poziomu wysokich tonów (+/–1 dB na wyjściu) do regulacji charakterystyki w pomieszczeniu. Terminale głośnikowe to jedna para szerokich, pozłacanych wejść marki Michell (rozwiercone szeroko, by pomieścić widełki). Podsumowując: konstrukcja wykorzystuje historyczne technologie BBC (sklejka, bitum, głośnik bas-refleks z krótkim tunelem) połączone z nowoczesnymi komponentami – głośnikami Volt i Audax, zaprojektowanymi dla Graham Audio – co pozwala osiągnąć klasyczne brzmienie z poprawioną niezawodnością i trwałością.
W brzmieniu Graham LS5/8 słychać typowe atuty monitorów BBC: niezwykłą przejrzystość i naturalność. Jak piszą recenzenci, grają „absolutnie fantastyczną średnicą” – wokale brzmią „niezwykle naturalnie i przekonująco”. Średnica jest bardzo płynna i autentyczna, bez sztucznego ocieplenia; wysokie tony są czyste i przestrzenne, a zakres nisko-średniotonowy ciepły i pełny. Jak zauważają włoscy testerzy, kolumny te mają „niesamowitą przejrzystość” i „neutralny ton”, przy czym „środkowe i nisko-średnie pasmo jest ciepłe, a góra pasma rozciągnięta i przestrzenna”.Głos Sarah Vaughn czy fortepian brzmią tak, jak podczas oryginalnej sesji nagraniowej – bez żadnych „kłamstw” barwowych, po prostu czysta muzyka.
Bas LS5/8 jest pełny i głęboki jak na monitor tej wielkości – producent deklaruje pasmo do ~40 Hz. Mimo dużej obudowy bas-refleksu bas brzmi szybki i mocny, nie dudniący. Wysoka skuteczność (89 dB) i duża dynamika pozwalają grać naprawdę głośno bez kompresji; recenzent Hi-Fi+ zauważa nawet, że potrafią „podnieść dach” sceny muzycznej, oddając skalę i dramatyzm utworów. Co ważne, mimo potęgi tych głośników są one przyjazne dla wzmacniaczy – LS5/8 działają jak „znacznik elektroniki”: nawet wzmacniacz o umiarkowanej mocy napędza je spokojnie, ponieważ ich impedancja jest wysoka i stabilna.
Podsumowując, Graham LS5/8 oferują wyjątkowo wyważoną i muzykalną prezentację. Jak pisze magazyn Hi-Fi+, ich dźwięk jest „muzykalnie autentyczny” – można usłyszeć „skrzek desek podeszwy pod szybkim werblem, smużenie żywicy z intensywnie prowadzoną smyczkiem i prawdziwy brzmienie gitar Jaco Pastoriusa czy wokalistki w pełnym natężeniu”. Wszyscy recenzenci zgadzają się, że to zestaw wyjątkowo wierny nagraniu, o czystym, angażującym przekazie. Jak pisał recenzent Audio-Activity, słuchanie jest tak przyjemne i bezkolorowe, że trudno znaleźć konkurencję – gra to „bez żadnych dodanych barw” i daje wielką frajdę słuchania.
Produkt zebrał znakomite recenzje w prasie branżowej. Magazyn Hi-Fi i Muzyka podkreśla „historię i renomę” LS5/8 oraz ich unikalny charakter – to „kolumny wyjątkowe, inne od wszystkich”. Brytyjski Hi-Fi+ zachwyca się dynamiką i autentycznością dźwięku, zaś Hifi-Advice zwraca uwagę na fenomenalną średnicę i naturalne wokale. Recenzent Audio-Activity stwierdza wprost, że „te Grahamy LS5/8 to prawdziwie eleganckie (classy) kolumny” i kończy: „gdybym miał zmienić swoje kolumny referencyjne, zastąpiłbym je właśnie modelami LS5/8”. Właśnie dzięki takim opinom to LS5/8 uważane są dziś za jedne z najciekawszych współczesnych monitorów studyjnych, łączących klasyczną historię z zaletami nowoczesnej technologii.
System: Dwudrożny, bass-reflex (budowa wolno stojąca, podstawkowa)
Przetworniki: 1× 300 mm Volt nisko-średniotonowy (membrana polipropylenowa), 1× 34 mm miękka kopułka Son Audax (wysokotonowa)
Obudowa: Cienkościenna konstrukcja z brzozowej sklejki (krytycznie tłumiona bitumenem)
Pasmo przenoszenia: 40 Hz – 16 kHz (±3 dB)
Impedancja nominalna: 8 Ω
Skuteczność: 89 dB (2,83 V, 1 m)
Maksymalny SPL: powyżej 110 dB
Zwrotnica: Pasywna, punkt podziału ~1,8 kHz (szerokopasmowe filtry 12/18 dB/okt)
Gniazda: Jedna para szeroko rozstawionych, pozłacanych terminali głośnikowych (Michell)
Rekomendowana moc wzmacniacza: 50–250 W
Wykończenie: Naturalny fornir drewniany
Wymiary (W×S×G): 76 × 46 × 40 cm
Waga: 34 kg (jedna kolumna)