Graham Audio LS3/5 BBC Kolumny Podstawkowe Salon Poznań Wrocław

OPIS PRODUKTU

Kolumny Podstawkowe Graham Audio LS3/5 BBC

Graham Audio Chartwell LS3/5 to licencjonowane przez BBC monitory studyjne bliskiego pola, będące hołdem dla legendarnych, wąskopasmowych kolumn BBC z lat 70-tych. Oryginalny projekt LS3/5 powstał w BBC jako niewielki, wysokiej klasy monitor do nagrań terenowych, jednak nigdy nie trafił do produkcji seryjnej – wykonano jedynie około 20 prototypów. W efekcie szerszą popularność zyskał jego „mobilny” odpowiednik LS3/5A. 
 

Dopiero niedawno firma Graham Audio, znana z wiernych replik klasycznych monitorów BBC, przejęła prawa do marki Chartwell i rozpoczęła produkcję autentycznej wersji LS3/5 (bez „A”), ściśle według pierwotnej specyfikacji BBC. Za realizację projektu odpowiadał Derek Hughes (syn Spencera Hughesa, współtwórcy oryginalnych LS3/5), który we współpracy z brytyjskim producentem przetworników Volt Loudspeakers opracował nowe głośniki wierne oryginalnym podzespołom KEF. 

W rezultacie Graham Audio Chartwell LS3/5 to swoisty „stary duch w nowym ciele” – kolumny odtwarzające brzmienie pierwowzoru, jednak wzbogacone o kilka współczesnych udoskonaleń.

Konstrukcja i technologia

Graham Audio Chartwell LS3/5 to kompaktowe kolumny o konstrukcji dwudrożnej w obudowie zamkniętej, wykonanej z cienkiej sklejki brzozowej o grubości identycznej jak w oryginałach czyli 9mm. Fronty wykończono naturalnym fornirem. Wewnątrz umieszczono głośnik nisko-średniotonowy  w typie Bextrene (110 mm) oraz miękki, kopułkowy głośnik wysokotonowy 19 mm. Zastosowanie membrany Bextrene nie jest przypadkowe – jak podkreśla projektant, „uznano, że użycie Bextrene było bardziej autentyczne” i zapewnia brzmienie „szczególnie zbliżone do oryginału”. Zwrotnica pozostała klasyczna, tworzona zgodnie ze schematem znanym z BBC, lecz zbudowano ją z najwyższej jakości współczesnych komponentów (cewki, kondensatory i rezystory), co przekłada się na większą niezawodność i spójność brzmieniową. Całość dobrze współgra z oferowanymi przez Graham Audio podstawami pod kolumny, wyposażonymi w trzpienie i podkładki tłumiące drgania – zgodnie z zaleceniami dotyczącymi profesjonalnego ustawienia oryginalnych monitorów BBC.

Pomiary potwierdzają bardzo wyrównaną charakterystykę Chartwell LS3/5: pasmo przenoszenia wynosi od około 70 Hz do 20 kHz (±3 dB), a każda kolumna waży jedynie 5,3 kg przy wymiarach 19 × 30 × 17 cm. Impedancja nominalna to 9 Ω, a skuteczność około 83 dB (mierzone przy 2,83 V/1 m). Sugerowana moc wzmacniacza wynosi około 25–50 W (przy nieprzesterowanym sygnale). Dzięki takiej specyfikacji Graham Audio Chartwell LS3/5 sprawdzą się z umiarkowanymi wzmacniaczami lampowymi (szczególnie z mocnymi lampami końcowymi) oraz większością wzmacniaczy tranzystorowych średniej mocy.
 

Brzmienie i charakterystyka dźwięku

Brzmienie Chartwell LS3/5 jest często opisywane jako wyjątkowo zbalansowane i neutralne. Recenzenci podkreślają, że dźwięk tych kolumn jest „perfekcyjnie zbalansowany” a same kolumny grają „jak jeden głośnik szerokopasmowy”. Pasmo przenoszenia jest płynnie rozciągnięte w całym zakresie, dzięki czemu trudno wyodrębnić wyraźny punkt podziału między przetwornikami – słyszalna jest jednolita, pełna dynamiki prezentacja. 

Tone Audio i inne źródła wielokrotnie zwracają uwagę na „muzykalny” charakter dźwięku Chartwella: Jeff Dorgay opisuje je jako „subtelne, zapraszające do słuchania swoim naturalnym i dopracowanym brzmieniem”. Innymi słowy, linia średnich i wysokich tonów brzmi bardzo przyjemnie i naturalnie, a żadne partie nie wybijają się nienaturalnie do przodu. Słuchacz od razu jest w stanie wychwycić niezwykłą klarowność średnicy i ciepłą barwę wokali. Głośnik Bextrene nadaje wokalom aksamitną, łagodną artykulację, a cały miks ma gładką, muzykalną prezencję.

W trakcie testów eksperci podkreślali „zaskakująco muzykalne wystąpienie, zwłaszcza z ciepłym basem i średnicą”. Pomimo kompaktowych rozmiarów kolumn, cała prezentacja wydaje się pełna i donośna – bas jest lepiej wypełniony niż w wielu innych małych monitorach. Recenzent zauważa wręcz, że brak najniższych tonów (poniżej około 60 Hz) nie wpływa negatywnie na odbiór muzyki, a dynamiczne uderzenia perkusji wypadały „jak z o wiele większych kolumn”. Dzięki temu Chartwell LS3/5 z łatwością radzą sobie z wieloma gatunkami muzycznymi, od jazzu po klasykę czy pop, zachowując przejrzystość i szczegółowość brzmienia.

Ogólna tonalność jest przy tym bardzo przyjazna dla ucha – zarówno bas, jak i średnica oraz sopran są „czyste, szczegółowe i przyjemne w odbiorze”. Na pierwszy plan wysuwa się wyjątkowa szczegółowość: dzięki niskiemu rozproszeniu i prostemu filtrowi zwrotnicy usłyszymy wiele niuansów w nagraniach (od faktury akustycznych instrumentów po rezonans pomieszczeń), ale wszystko podane jest w muzykalny sposób. Chartwell LS3/5 nie męczą słuchacza – klasyczne monitory BBC słynęły z neutralności i długiej słuchalności, a cechy te zachowano w konstrukcji Grahama. Należy jedynie pamiętać, że ze względu na podwyższoną impedancję ten model najlepiej napędzać solidnym wzmacniaczem – duża moc pozwala wydobyć pełną dynamikę.

W recenzjach podkreśla się, że nowe Chartwelle są wierne oryginalnemu brzmieniu BBC, a jednocześnie zapewniają poszerzone pasmo i lepszą kontrolę niskich tonów. Jeff Dorgay podsumował to następująco: „Łączymy dwa ikoniczne w nazwie projekty w jednym znakomitym produkcie, odtwarzając LS3/5 i przywracając kultową nazwę Chartwell”. Pisał także, że „ilość muzyki, jaką te kolumny ujawniają, jest naprawdę oszałamiająca”. W rezultacie Graham Audio Chartwell LS3/5 to monitory, łączące klasyczny charakter brzmienia oryginalnych konstrukcji BBC z zaletami nowoczesnych technologii i współczesnych materiałów.

Dostępne wykończenia

Dane techniczne:

• System: 2-drożny, obudowa zamknięta

• Obudowa: cienkościenna, wykonana ze sklejki brzozowej o grubości 9 mm, z możliwością zdjęcia tylnego panelu

• Wykończenie: naturalny fornir drewniany

• Wymiary (szer./wys./gł.): 18 × 30 × 17 cm

• Masa: 5,3 kg

• Pasmo przenoszenia: od 70 Hz do 20 kHz (±3 dB)

• Impedancja nominalna: 9 Ω

• Czułość: 83 dB SPL (2,83 V / 1 m)

• Maksymalny poziom wyjściowy: 95 dB w przypadku pary przy odległości 2 m

• Przetwornik nisko-średniotonowy: 110 mm, membrana z Bextrenu

• Głośnik wysokotonowy: kopułka 19 mm

• Rekomendowana moc wzmacniacza: od 25 do 50 W przy sygnale nieprzesterowanym